تا بی نهایت

صدای شیعه: سیدمحمدباقر صدر مجموعه‌ای از ویژگی‌ها و صفاتی را دارا است که در کمتر شخصیتی اعم از شخصیت‌های فکری و حتی عالمان دینی مشاهده می‌شود.

به مناسبت سالروز شهادت آیت‌الله سیدمحمدباقر صدر و خواهر فاضله‌اش بنت الهدی، توسط حکومت بعث عراق در سال 1357 مروری بر زندگی، شخصیت و آرای آیت‌الله صدر بدین شرح خواهیم داشت:

شخصیت اخلاقی: حبّ الهی

مهم‌ترین ویژگی شخصیت اخلاقی صدر را باید حب او به خدا و گریز از دنیاپرستی دانست. صدر در آخرین جلسه درس تفسیر خود که مصادف با آخرین ماه‌های حیات او بود، از حب خداوند و ذم دنیا سخن می‌گوید. اما این سخنان تنها یک بحث فکری و اخلاقی نیست، بلکه نشانگر حالات و روحیات صدر است و اینکه زیست روحی عالمان دینی چگونه باید باشد.

این بحث که مدرس والامقام است، پس از آنکه ساعتی به طرح مباحث فکری پرداخته و گویی می‌داند که دیگر درسی نخواهد داشت و به شاگردانش آخرین سخنان خود را می‌گوید، سخنانی که در عمق وجود او جای گرفته و از ژرفای حیات او بر زبان جاری می‌شود.

در آغاز به شاگردان خود می‌گوید که بیایید از عالم درون و از ریشه به ساحت وجدان و دل رو کنیم، وقتی با دل سخن بگوییم و قلب‌های خود را به جای اندیشه‌هایمان بر قرآن عرضه کنیم، خواهیم دید چه کسی که بر دل و جان ما فرمان می‌راند و در واقع دوستی و حبّ چه کسی بر دل‌های ما حاکم است.

از نظر صدر هر مهر و محبتی که بر دل بنشیند از دو حالت خارج نیست: دوستی‌های معمولی که محور همه خواسته‌ها و آرزوهای انسان قرار می‌گیرد. دوستی‌ها و محبت‌هایی که تمام وجود انسان را در بر می‌گیرد و هیچ چیز موجب فراموشی آن نمی‌شود و در واقع این حب، اساس همه فعالیت‌ها و حتی نگاه او به امور مختلف است.

از نظر صدر، دنیاطلبی منشأ همه گناهان است. حبّ دنیا نماز انسان را بی‌روح و روزه و سایر عبادات را از معنویت تهی می‌سازد. آنچه در بحث از حب خداوند مطرح است اینکه دنیا برای صدر اهمیت بیشتری دارد، زیست طلبگی است و اینکه عالمان دینی باید به پرهیز از دنیاطلبی توجه بیشتری داشته باشند، چرا که آن‌ها راهنمایان مردمان به سوی آخرت و در جایگاه هدایت خلق قرار گرفته‌اند.

ز نظر صدر، دنیا طلبی منشأ همه گناهان است. حبّ دنیا نماز انسان را بی روح و روزه و سایر عبادات را از معنویت تهی می‌سازد

برای صدر حیات و ممات علی(ع) الگویی تمام عیار است، چرا که آن امام همام عمری را با رنج‌های گوناگون سپری کرد و سال‌ها برای حفظ اسلام خانه نشین شد و اگر هم به هنگام مرگ فریاد بر آورد که «فزت و رب الکعبه» به این دلیل بود که عمری برای خدا کار کرد و لحظه مرگ خود را لحظه تعالی الهی به شمار آورد.

از نظر صدر، این دنیا مجموعه‌ای از اوهام است و دنیای یک طلبه نباید بخش کوچکی از این خیال و  وهم باشد.

*زهد و ساده زیستی

صدر از آغاز طلبگی دچار فقر و تنگدستی بود. حتی هنگامی هم که ازدواج کرد، تمکن مالی چندانی نداشت. خودش می‌گوید: «در روزگار تحصیل، در فقر شدید زندگی می‌کردم. با این حال، صبح که از خواب بر می‌خاستم، چنان مشغول تحصیل و مطالعه می‌شدم که همه چیز را از یاد می‌بردم، آنگاه که خانواده غذا درخواست می‌کردند، تازه سرگردان می‌شدم که چه کنم.»

هر چند با مرجعیت صدر، امکانات مالی نیز در اختیار او قرار گرفت، اما هرگز زندگی خود را از سطح یک طلبه معمولی بالاتر نبرد، در خورد و خوراک بر خود سخت می‌گرفت، گاه با خوردن نان خشکی خود را سیر می‌کرد، در اکثر اوقات از خوردن میوه هم خودداری می‌کرد. حتی برای مهمانان خود نیز میوه تهیه نمی‌کرد و همواره می‌گفت باید منتظر روزی بود که همه مردم توان خرید میوه را داشته باشند.

همسر شهید صدر درباره زهد و ساده زیستی او چنین می‌گوید: پس از ازدواج متوجه شدم که همه لباس‌های وی عبارت است از یک عبا، یک قبا و یک دشداشه سفید. پرسیدم باقی لباس‌هایتان کجاست؟ مادرشان با خنده گفتند: نگفتم همسرت از بی لباسی‌ات تعجب خواهد کرد، به ندرت لباس تهیه می‌کرد و به کم‌ترین اکتفا می‌کرد و می‌گفت مگر من چند جسم دارم که چندین لباس بدوزم و بخرم؟

*نماز و مراقبه

*شخصیت اخلاقی: حبّ الهی

مهم‌ترین ویژگی شخصیت اخلاقی صدر را باید حب او به خدا و گریز از دنیاپرستی دانست. صدر در آخرین جلسه درس تفسیر خود که مصادف با آخرین ماه‌های حیات او بود، از حب خداوند و ذم دنیا سخن می‌گوید. اما این سخنان تنها یک بحث فکری و اخلاقی نیست، بلکه نشانگر حالات و روحیات صدر است و اینکه زیست روحی عالمان دینی چگونه باید باشد.

این بحث که مدرس والامقام است، پس از آنکه ساعتی به طرح مباحث فکری پرداخته و گویی می‌داند که دیگر درسی نخواهد داشت و به شاگردانش آخرین سخنان خود را می‌گوید، سخنانی که در عمق وجود او جای گرفته و از ژرفای حیات او بر زبان جاری می‌شود.

در آغاز به شاگردان خود می‌گوید که بیایید از عالم درون و از ریشه به ساحت وجدان و دل رو کنیم، وقتی با دل سخن بگوییم و قلب‌های خود را به جای اندیشه‌هایمان بر قرآن عرضه کنیم، خواهیم دید چه کسی که بر دل و جان ما فرمان می‌راند و در واقع دوستی و حبّ چه کسی بر دل‌های ما حاکم است.

از نظر صدر هر مهر و محبتی که بر دل بنشیند از دو حالت خارج نیست: دوستی‌های معمولی که محور همه خواسته‌ها و آرزوهای انسان قرار می‌گیرد. دوستی‌ها و محبت‌هایی که تمام وجود انسان را در بر می‌گیرد و هیچ چیز موجب فراموشی آن نمی‌شود و در واقع این حب، اساس همه فعالیت‌ها و حتی نگاه او به امور مختلف است.

از نظر صدر، دنیاطلبی منشأ همه گناهان است. حبّ دنیا نماز انسان را بی‌روح و روزه و سایر عبادات را از معنویت تهی می‌سازد. آنچه در بحث از حب خداوند مطرح است اینکه دنیا برای صدر اهمیت بیشتری دارد، زیست طلبگی است و اینکه عالمان دینی باید به پرهیز از دنیاطلبی توجه بیشتری داشته باشند، چرا که آن‌ها راهنمایان مردمان به سوی آخرت و در جایگاه هدایت خلق قرار گرفته‌اند.

ز نظر صدر، دنیا طلبی منشأ همه گناهان است. حبّ دنیا نماز انسان را بی روح و روزه و سایر عبادات را از معنویت تهی می‌سازد

برای صدر حیات و ممات علی(ع) الگویی تمام عیار است، چرا که آن امام همام عمری را با رنج‌های گوناگون سپری کرد و سال‌ها برای حفظ اسلام خانه نشین شد و اگر هم به هنگام مرگ فریاد بر آورد که «فزت و رب الکعبه» به این دلیل بود که عمری برای خدا کار کرد و لحظه مرگ خود را لحظه تعالی الهی به شمار آورد.

از نظر صدر، این دنیا مجموعه‌ای از اوهام است و دنیای یک طلبه نباید بخش کوچکی از این خیال و  وهم باشد.

*زهد و ساده زیستی

صدر از آغاز طلبگی دچار فقر و تنگدستی بود. حتی هنگامی هم که ازدواج کرد، تمکن مالی چندانی نداشت. خودش می‌گوید: «در روزگار تحصیل، در فقر شدید زندگی می‌کردم. با این حال، صبح که از خواب بر می‌خاستم، چنان مشغول تحصیل و مطالعه می‌شدم که همه چیز را از یاد می‌بردم، آنگاه که خانواده غذا درخواست می‌کردند، تازه سرگردان می‌شدم که چه کنم.»

هر چند با مرجعیت صدر، امکانات مالی نیز در اختیار او قرار گرفت، اما هرگز زندگی خود را از سطح یک طلبه معمولی بالاتر نبرد، در خورد و خوراک بر خود سخت می‌گرفت، گاه با خوردن نان خشکی خود را سیر می‌کرد، در اکثر اوقات از خوردن میوه هم خودداری می‌کرد. حتی برای مهمانان خود نیز میوه تهیه نمی‌کرد و همواره می‌گفت باید منتظر روزی بود که همه مردم توان خرید میوه را داشته باشند.

همسر شهید صدر درباره زهد و ساده زیستی او چنین می‌گوید: پس از ازدواج متوجه شدم که همه لباس‌های وی عبارت است از یک عبا، یک قبا و یک دشداشه سفید. پرسیدم باقی لباس‌هایتان کجاست؟ مادرشان با خنده گفتند: نگفتم همسرت از بی لباسی‌ات تعجب خواهد کرد، به ندرت لباس تهیه می‌کرد و به کم‌ترین اکتفا می‌کرد و می‌گفت مگر من چند جسم دارم که چندین لباس بدوزم و بخرم؟

*نماز و مراقبه

صدر توجه خاصی به عبادات خود داشت و برخی از عبادات خود را پنهانی انجام می‌داد تا کسی متوجه نشود، نماز خود را با حضور قلب می‌خواند و هنگامی برای نماز به پا می‌خاست که حضور قلب داشته باشد.

روزی به سیدکاظم حائری می‌گوید: وقتی فلسفتنا را نگاشتم، خواستم آن را به جماعة العلماء چاپ کنم، ولی به این دلیل که آنان نظراتی در جهت اصلاح و تعدیل کتاب داشتند صابون کوسه آر پی که از دید من پذیرفته نبود، ناگزیر به نام خودم به چاپ رساندم. اکنون که چاپ شده و مورد توجه عام و خاص قرار گرفته و نویسنده آن در همه جا مشهور شده و بلند آوازه،‌ گاهی وقت‌ها با خودم فکر می‌کنم اگر پیش از چاپ، از این شهرت و پذیرش آگاه بودم، آیا باز هم حاضر می شدم که کتاب را به نام جماعة العلماء چاپ کنم و از یاد نام خود بر روی کتاب خودداری کنم؟ این تردید در آمادگی نفس بر انجام کار، مرا به شدت ناراحت می‌کند!

صدر همیشه با وضو بود، از خواب هم که بیدار می‌شد تجدید وضو می‌کرد. سیدجعفر درباره نحوه نیایش پدرش صدر چنین می‌گوید: ایشان دعا را در حال نشسته بر سجاده‌شان می‌خواند و عادت داشتند به هنگام نماز، سر را با عرقچین، دستمال یا چفیه سبز رنگی می‌پوشاند و مفاتیح الجنان مخصوص خود را در دست می‌گرفتند. ایشان سر نماز صبح با صدای بلند مثل باران بهاری می‌گریستند و اگر می‌خواستم در آن حال بر ایشان وارد شوم، شدت توجه و انقطاع ایشان در نماز، مرا از این کار باز می‌داشت.

صدر همیشه با وضو بود از خواب هم که بیدار می‌شد تجدید وضو می‌کرد

*ارادت به اهل بیت

صدر به ائمه اطهار ارادت خاصی داشت. مادرش می‌گوید که در آغاز طلبگی هر روز به حرم امیرمؤمنان علی(ع) می‌رفت و پس از خواندن زیارت و نماز می‌نشست و به مسائل فکری و علمی می‌اندیشید و برای حل آن‌ها از آن مدینه علم یاری می‌طلبید، خودش می‌گفت که من در حرم آن حضرت در باب هیچ مسأله‌ای نیاندیشیده‌ام مگر آنکه آن مسأله برایم حل شد.

ارادت او به ائمه آن گونه بود که شب‌های جمعه به زیارت امام حسین(ع) می‌رفت. زمانی که زیارت عاشورا را می‌خواند چشمانش پر از اشک می‌شد. گاه که در حرم حسین بن علی(ع) به استغاثه می‌پرداخت، حالی پیدا می‌کرد که زائران پشت سر او می‌ایستادند و همراه او می‌گریستند.

*تواضع

رفتارهای صدر در سراسر زندگی پربارش آکنده از تواضع بود،  پد ضد عرق my dry همسرش می‌گوید هر‌ کس و در هر سطحی که بود وقتی به او رجوع و از او سؤال می‌کرد به دقت به پرسش او گوش فرا می‌داد تا پاسخ او را بدهد، فرقی نمی‌کرد که وی یک فرد کم سواد بود یا یک کاسب، یا یک طلبه سطح بالا.

سیدعبدالعزیز حکیم خاطره زیر را درباره او نقل می‌کند: «یادم هست در یازده سالگی کتاب بسیار کوچکی را درباره آموزش نماز نوشتم که بیشتر از 10 صفحه نمی‌شد، در عالم کودکی فکر کردم بهترین کسی که می‌تواند کتاب مرا تصحیح کند، آقای صدر است. روزی که نزد ایشان رفتم داشت درس خارج می‌داد، با آنکه مرتبه‌ام بسیار پایین بود ایشان بسیار محترمانه از من استقبال کرد و کتابم را گرفت و بعد از چند روز با تصحیحاتی که بر آن نوشته بود به من برگرداند  گفت: اگر پدرت این کتاب را چاپ نکرد، من حاضرم چاپ کنم، کسی را ندیدم که با یک کودک این طور رفتار کند.

منبع: صدر اندیشه؛ سیری در زندگی، آرا و اندیشه‌های شهید سیدمحمدباقر صدر اثر عبدالله نصری

شخصیت اخلاقی: حبّ الهی

مهم‌ترین ویژگی شخصیت اخلاقی صدر را باید حب او به خدا و گریز از دنیاپرستی دانست. صدر در آخرین جلسه درس تفسیر خود که مصادف با آخرین ماه‌های حیات او بود، از حب خداوند و ذم دنیا سخن می‌گوید. اما این سخنان تنها یک بحث فکری و اخلاقی نیست، بلکه نشانگر حالات و روحیات صدر است و اینکه زیست روحی عالمان دینی چگونه باید باشد.

این بحث که مدرس والامقام است، پس از آنکه ساعتی به طرح مباحث فکری پرداخته و گویی می‌داند که دیگر درسی نخواهد داشت و به شاگردانش آخرین سخنان خود را می‌گوید، سخنانی که در عمق وجود او جای گرفته و از ژرفای حیات او بر زبان جاری می‌شود.

در آغاز به شاگردان خود می‌گوید که بیایید از عالم درون و از ریشه به ساحت وجدان و دل رو کنیم، وقتی با دل سخن بگوییم و قلب‌های خود را به جای اندیشه‌هایمان بر قرآن عرضه کنیم، خواهیم دید چه کسی که بر دل و جان ما فرمان می‌راند و در واقع دوستی و حبّ چه کسی بر دل‌های ما حاکم است.

از نظر صدر هر مهر و محبتی که بر دل بنشیند از دو حالت خارج نیست: دوستی‌های معمولی که محور همه خواسته‌ها و آرزوهای انسان قرار می‌گیرد. دوستی‌ها و محبت‌هایی که تمام وجود انسان را در بر می‌گیرد و هیچ چیز موجب فراموشی آن نمی‌شود و در واقع این حب، اساس همه فعالیت‌ها و حتی نگاه او به امور مختلف است.

از نظر صدر، دنیاطلبی منشأ همه گناهان است. حبّ دنیا نماز انسان را بی‌روح و روزه و سایر عبادات را از معنویت تهی می‌سازد. آنچه در بحث از حب خداوند مطرح است اینکه دنیا برای صدر اهمیت بیشتری دارد، زیست طلبگی است و اینکه عالمان دینی باید به پرهیز از دنیاطلبی توجه بیشتری داشته باشند، چرا که آن‌ها راهنمایان مردمان به سوی آخرت و در جایگاه هدایت خلق قرار گرفته‌اند.

ز نظر صدر، دنیا طلبی منشأ همه گناهان است. حبّ دنیا نماز انسان را بی روح و روزه و سایر عبادات را از معنویت تهی می‌سازد

برای صدر حیات و ممات علی(ع) الگویی تمام عیار است، چرا که آن امام همام عمری را با رنج‌های گوناگون سپری کرد و سال‌ها برای حفظ اسلام خانه نشین شد و اگر هم به هنگام مرگ فریاد بر آورد که «فزت و رب الکعبه» به این دلیل بود که عمری برای خدا کار کرد و لحظه مرگ خود را لحظه تعالی الهی به شمار آورد.

از نظر صدر، این دنیا مجموعه‌ای از اوهام است و دنیای یک طلبه نباید بخش کوچکی از این خیال و  وهم باشد.

*زهد و ساده زیستی

صدر از آغاز طلبگی دچار فقر و تنگدستی بود. حتی هنگامی هم که ازدواج کرد، تمکن مالی چندانی نداشت. خودش می‌گوید: «در روزگار تحصیل، در فقر شدید زندگی می‌کردم. با این حال، صبح که از خواب بر می‌خاستم، چنان مشغول تحصیل و مطالعه می‌شدم که همه چیز را از یاد می‌بردم، آنگاه که خانواده غذا درخواست می‌کردند، تازه سرگردان می‌شدم که چه کنم.»

هر چند با مرجعیت صدر، امکانات مالی نیز در اختیار او قرار گرفت، اما هرگز زندگی خود را از سطح یک طلبه معمولی بالاتر نبرد، در خورد و خوراک بر خود سخت می‌گرفت، گاه با خوردن نان خشکی خود را سیر می‌کرد، در اکثر اوقات از خوردن میوه هم خودداری می‌کرد. حتی برای مهمانان خود نیز میوه تهیه نمی‌کرد و همواره می‌گفت باید منتظر روزی بود که همه مردم توان خرید میوه را داشته باشند.

همسر شهید صدر درباره زهد و ساده زیستی او چنین می‌گوید: پس از ازدواج متوجه شدم که همه لباس‌های وی عبارت است از یک عبا، یک قبا و یک دشداشه سفید. پرسیدم باقی لباس‌هایتان کجاست؟ مادرشان با خنده گفتند: نگفتم همسرت از بی لباسی‌ات تعجب خواهد کرد، به ندرت لباس تهیه می‌کرد و به کم‌ترین اکتفا می‌کرد و می‌گفت مگر من چند جسم دارم که چندین لباس بدوزم و بخرم؟

*نماز و مراقبه

صدای شیعه: روز 17 فروردین 1299 قیام مسلحانه شیخ محمد خیابانی علیه دولت وثوق‌الدوله در تبریز آغاز شد. وی از جمله مبارزینی بود که در سال‌های پایانی حکومت قاجار در نقاط مختلف کشور به مقابله با استعمار و استبد

صدای شیعه به نقل از روزنامه اینترنتی "رأی الیوم": بینندگان لبنانی از چهارشنبه دیگر قادر به مشاهده اکثر شبکه های تلویزیونی خود روی ماهواره نایل ست نخواهند بود.
این توقف پخش برنامه ها، شامل شبکه های المنار، الجدید، ان بی ان و تلویزیون لبنان شده است.

به نظر می رسد که توقف پخش این شبکه های تلویزیونی لبنانی در ماهواره نایل ست در راستای مجموعه تصممیاتی است که پیشتر در زمینه رسانه ای علیه لبنان گرفته شده است، زیرا پیش از این شرکت ماهواره ای عرب ست پخش برنامه های تعدادی از شبکه های لبنانی را روی این ماهواره متوقف کرده، و دفاتر دو شبکه تلویزیونی سعودی العربیه و الحدث در لبنان بسته شد. 

پس از آن بحران انتشار یک کاریکاتور اهانت آمیز به لبنان در روزنامه الشرق الاوسط سعودی بحران آفرین شد، و باعث ورود خشمگین معترضان لبنانی به دفتر این روزنامه در مرکز بیروت شد.

تصمیم شرکت مصری نایل ست برای توقف پخش برنامه های شبکه های یاد شده، در آستانه سفر سلمان بن عبدالعزیز شاه سعودی به قاهره صورت گرفت.

تحلیلگران این اقدام را در راستای مجموعه اقدامات عربستان علیه محور مقاومت و رسانه های آن و به منظور تلاش برای کاستن از قدرت تاثیر گذاری این رسانه ها در جهان عرب و بیان حقایق توسط آنها می دانند.

شرکت های ماهواره ای نایل ست و عرب ست مدتی پیش از آغاز انقلابها در کشورهای عربی و بیداری اسلامی، از ترس تأثیرگذاری شبکه خبری العالم بر افکار عمومی در جهان اسلام، زیر فشارهای عربستان پخش برنامه های این شبکه را از ماهواره های خود متوقف کردند.

در همین حال، خبرگزاری دولتی لبنان اعلام کرد: اداره شرکت ماهواره ای نایل ست به وزارت ارتباطات لبنان لزوم توقف پخش برنامه های شبکه المنار از این ماهواره از ساعت هشت صبح روز پنجم آوریل جاری را ابلاغ کرده است.
اداره شرکت ماهواره ای نایل ست علت این امر را به زعم خود "اقدام المنار در نقض توافق با این شرکت و پخش برنامه های طایفه ای و فتنه انگیز" دانسته است.
دولت سعودی سایت شبکه تلویزیونی المنار لبنان در اینترنت را بعد از سخنرانی سید حسن نصرالله دبیرکل حزب الله لبنان علیه ریاض درپی اعدام آیت الله شیخ نمر باقر النمر روحانی بارز شیعه عربستان، فیلتر کرد.
شرکت ماهواره ای عرب ست بعد از فاجعه منی شبکه المنار را در کنار شبکه المیادین از ماهواره های خود حذف کرد. این شرکت سپس اعلام کرد که مرکز خود را از لبنان به اردن منتقل می کند.

"قاسم سوید" مدیرکل شبکه "ان بی ان" در تماس تلفنی با روزنامه لبنانی "السفیر" گفت که این شبکه فقط از ماهواره نایل ست پخش میشد و این اقدام خسارتهای فراوانی را به شبکه وارد می کند.
"ابراهیم فرحات" مدیرکل شبکه المنار نیز با خودداری از اظهارنظر درخصوص توقف پخش این شبکه از نایل ست به خاطر مذاکرات با طرف مصری، تأکید کرد که در صورت اجرایی شدن این تصمیم، پخش المنار از طریق ماهواره های دیگر ادامه می‌یابد.
"رمزی جریج" وزیر اطلاع رسانی لبنان هم به روزنامه السفیر گفت که تماس با مسؤولان نایل ست و همچنین سفیر مصر در لبنان برای اطلاع از دلیل این اقدام غافلگیر کننده در جریان است. وی با ابراز تعجب از اقدام نایل ست در مطلع کردن لبنان از این تصمیم 48 ساعت قبل از اجرای آن، تأکید کرد که همه کارهای لازم را برای حمایت از شبکه های لبنانی انجام خواهد داد.

منبع: پایگاه خبری شبکه العالم

صدای شیعه: در اهمیت شناسایی مرض و بیماری همین کافی است که، محققان می گویند: اگر مردم آزمایش های غربالگری سرطان را انجام دهند، می توان از نیمی از مرگ های ناشی از سرطان جلوگیری کرد. یعنی اگر ما بتوانیم قبل از رشد یک ویروس یا مرض در بدنمان آن را شناسایی کنیم می توانیم آن را کنترل و برطرف کنیم و برعکس آن هم می شود یعنی اگر انسان، خود را کنترل نکند و بیماری خود را تشخیص ندهد، بعضی مواقع آن بیماری آنقدر پیشرفت می کند که باعث مرگ آن طرف می شود.

بعضی مواقع بیماری ها مربوط به جسم انسان می باشد که باید به دنبال اصلاح آن باشیم ولی بعضی مواقع دیگر، انسان دارای بیماری روحی می باشد همانگونه که خداوند در قرآن فرموده است: «فی قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ فَزادَهُمُ اللَّهُ مَرَضاً» در دلهای آنان یک نوع بیماری است خداوند بر بیماری آنان افزوده (1)، بر این افراد لازم است سریع به دنبال شناسایی مرض خود رفته و آنرا برطرف کنند تا باعث مرگ و هلاکت آنها نشود.

در آیه 125 سوره توبه به این مطلب اشاره شده است که کسانی که بیماری روحی داشته اند و آن را برطرف نکرده اند این بیماری پیشرفت کرده و به حالت سخت (کفر") مرده اند «وَأَمَّا الَّذینَ فی قُلوبِهِم مَرَضٌ فَزادَتهُم رِجسًا إِلى رِجسِهِم وَماتوا وَهُم کافِرونَ» و امّا آنها که در دلهایشان بیماری است، پلیدی بر پلیدیشان افزوده؛ و از دنیا رفتند در حالی که کافر بودند. (2)
مرض روحی را به گناه تعبیر می کنند و گناه به معنى خلاف است و در اسلام هر کارى که برخلاف فرمان خداوند باشد، گناه محسوب مى شود، هیچ گناهی کوچک نیست چون گناه نافرمانی بزرگی چون خداست. رسول اکرم صلّى اللّه علیه و آله در سخنى به ابوذر فرمودند: «لاتنظر الى صغر الخطیئة و لکن انظر الى من عصیته»؛ کوچکى گناه را ننگر، بلکه بنگر چه کسى را نافرمانى مى کنى! (3)
توهین کردن به دیگران علاوه بر آنکه مقدمه ای بر توهین کردن به خود شخص می باشد، همچنین باعث کینه توزی و غضب و خشم دیگران نیز می شود
روزی حضرت رسول اکرم صلوات الله علیه و آله در شأن ماه رمضان سخن مى گفت، على علیه السلام بپاخاست و پرسید: بهترین اعمال در این ماه چیست؟ رسول اکرم صلّى اللّه علیه و آله در پاسخ فرمودند: الوَرَعُ عن مَحارم اللّه بهترین عمل دراین ماه، پرهیز از گناه است. این روایت به ما می فهماند که یکی از بزرگترین وظیفه هر کسی شناخت و پرهیز از گناه می باشد. (4)
گناهی مقدمه ی گناهان دیگر
همانگونه که ضعف بدن انسان، زمینه بسیاری از مریضی ها می باشد، بعضی از عیوب زمینه و مقدمه دیگر گناهان می باشد که یکی از این گناهان که باعث گناهان دیگری می شود اهانت کردن است. 
توهین کردن به دیگران علاوه بر آنکه مقدمه ای بر توهین کردن به خود شخص می باشد، همچنین باعث کینه توزی و غضب و خشم دیگران نیز می شود. 
شخصی از قبیله بنی تمیم به خدمت پیامبر رسید و عرض کرد مرا موعظه کنید. در بین مواعظ حضرت این جمله بود: به مردم فحش مده که باعث دشمنی آن ها می شود. «إِنَّ رَجُلًا مِنْ بَنِی تَمِیمٍ أَتَى النَّبِیَّ صلی الله علیه و آله فَقَالَ أَوْصِنِی فَکَانَ فِیمَا أَوْصَاهُ أَنْ قَالَ لَا تَسُبُّوا النَّاسَ فَتَکْتَسِبُوا الْعَدَاوَةَ بَیْنَهُمْ».(5) 
حرمت شکنی های امروزی
یکی از مواردی که بسیار مهم است و باید به آن پرداخت بحث حرمت گذارى و حرمت شکنى است. چیزى که الآن متأسفانه گریبانگیر افراد است. راحت آبروى همدیگر را مى ریزند. راحت مقدسات را مى شکنند. خیلى خیلى راحت! خداوند در باب اهمیت احترام به همدیگر میفرماید: وقتی به نزد هم می روید به همدیگر درود بفرستید «وَ إِذا حُیِّیتُمْ بِتَحِیَّه» (6) ما حق نداریم اسم همدیگر را با لقب بگوییم. «وَ لا تَنابَزُوا بِالْأَلْقابِ» (7) حدیث داریم پیغمبر حتى بچه ها را با کنایه صدا مى زد، یعنى با احترام نام آنها را می برد.
اگر به انسانهایی که توهین میکنند توجه کنیم به این نتیجه خواهیم رسید که اینها افرادی ضعیف النفس و بی اراده هستند که بعضی مواقع بخاطر نداشتن قدرت کنترل خود و بعضی مواقع هم افراد بخاطر بی منطقی و دلیل محکم نداشتن، توهین میکنند و قرآن در سوره هود آیه 91 می فرماید: مخالفان انبیا، دلیل و منطق ندارند و منطق آنان توهین، شکنجه و کشتار است
باید افراد هم در خانه و هم در جامعه به همدیگر احترام بگذارند و با نام های نیکو همدیگر را صدا بکنند، ابوحمزه می گوید: از امام صادق (علیه السلام) شنیدم که می فرمود: «اِذا قال َ الرَّجُل لاِ خیه ِ المُؤمِن ِ اُف ٍّخَرَج َ مِن وِلایَتِه ِ وَ اِذا قال َ: اَنت َ عَدُوّی کَفَرَ اَحَدُهُما وَ لا یَقبَل اللهُ مِن مُؤمِن ٍ عَمَلاً وَ هُوَ مُضمِرٌعَلی " اَخیه ِ المُؤمِن ِ سُوءاً» (هنگامی که مردی به برادر مؤمن خود بگوید: «اف ّ»، از پیوند دینی با او خارج شده و هر گاه به او بگوید: تو دشمن منی یکی از آن دو کافر شده اند، و خداوند از هر مؤمنی که نیت بد به برادر مؤمنش در دل دارد هیچ عملی را نمی پذیرد). (8)
در نهج البلاغه می خوانیم که علی (علیه السلام) به جمعی از یارانش که پیروان معاویه را در ایام جنگ صفین دشنام می دادند حضرت امیر علیه السلام از این کار آنها ناراحت شد و به آنها فرمود «إِنِّی أَکْرَهُ لَکُمْ أَنْ تَکُونُوا سَبَّابِینَ وَ لَکِنَّکُمْ لَوْ وَصَفْتُمْ أَعْمَالَهُمْ وَ ذَکَرْتُمْ حَالَهُمْ کَانَ أَصْوَبَ فِی الْقَوْلِ وَ أَبْلَغَ فِی الْعُذْرِ وَ قُلْتُمْ مَکَانَ سَبِّکُمْ إِیَّاهُمْ .... من خوش ندارم که شما فحاش باشید، اگر شما به جای دشنام، اعمال آنها را برشمرید و حالات آنها را متذکر شوید (و روی اعمالشان تجزیه و تحلیل نمائید) به حق و راستی نزدیکتر است و برای اتمام حجت بهتر. (9)
ادعای شیعه بودن در جامعه ای که راحت توهین می کنند
حالا سوال این است که در جامعه ای که افراد ادعای شیعه امیرالمومنین و ائمه علیهم السلام دارند، چرا بعضی مواقع در عمل مخالف دستورات آن بزرگواران عمل می کنند و باعث سرافکندگی و آبروریزی ائمه علیهم السلام می شوند؟ همانگونه که امام صادق علیه السلام، خطاب به شیعیان فرمودند: «معاشر الشیعة کونوا لنا زینا و لاتکونوا علینا شینا، قولوا للناس حسنا و احفظوا السنتکم و کفوها عن الفضول و قبیح القول»؛ ای گروه شیعیان! همواره زینت ما باشید و مایه ننگ ما نگردید، با مردم نیک سخن گویید، مراقب زبان خود باشید و آن را از گفتار بیهوده و زشت باز دارید. (10) آیا وقتی که حضرت علی علیه السلام راضی به توهین به دشمنان و قاتلین شیعه نبود می تواند راضی به توهین به یک شیعه می باشد؟
کسی که به پدر و مادرش دشنام بدهد ملعون و دور از رحمت الهی است از حضرت سوال شد، چگونه انسان به پدر و مادرش دشنام می دهد؟ فرمود: شخص به پدر دیگری فحش می دهد او هم پدر او را دشنام می گوید
اگر به انسانهایی که توهین می کنند توجه کنیم به این نتیجه خواهیم رسید که اینها افرادی ضعیف النفس و بی اراده هستند که بعضی مواقع بخاطر نداشتن قدرت کنترل خود و بعضی مواقع هم افراد بخاطر بی منطقی و دلیل محکم نداشتن، توهین می کنند و قرآن در سوره هود آیه 91 می فرماید: مخالفان انبیا، دلیل و منطق ندارند و منطق آنان توهین، شکنجه و کشتار است. (11)
این توهین را خیلی جدی بگیرید
یکی از موارد توهین که متاسفانه در جامعه وجود دارد توهین به پدر و مادر است، که خداوند به صراحت در قرآن از آن نهی کرده است و فرموده: «فَلا تَقُلْ لَهُما أُفٍّ وَ لا تَنْهَرْهُما وَ قُلْ لَهُما قَوْلاً کَریماً» کمترین اهانتی به آنها روا مدار! و بر آنها فریاد مزن! و گفتار لطیف و سنجیده و بزرگوارانه به آنها بگو! (12) این یک نوع توهین به پدر و مادر است و یک نوع دیگر این است که فرزند به پدر و مادر دیگران توهین کند، در روایتی از پیامبر (صلی الله علیه و آله) است که ایشان فرمودند: «کسی که به پدر و مادرش دشنام بدهد ملعون و دور از رحمت الهی است از حضرت سوال شد، چگونه انسان به پدر و مادرش دشنام می دهد؟ فرمود: شخص به پدر دیگری فحش می دهد او هم پدر او را دشنام می گوید.» (13)
کلام آخر:
ما شیعیان همانگونه که امام صادق علیه السلام فرمودند باید باعث زینت و سربلندی ائمه علیهم السلام باشیم و از هر کاری که باعث خجالت و ناراحتی آن بزرگواران میشود دوری بگزینم، و یکی از رجس و پلیدی ها، بداخلاقی و توهین به یکدیگر است که در مواقع و جاهای مختلف ظهور و بروز دارد. 
ان شاء الله در خانه و در جامعه با یکدیگر با قول کریم و اخلاقی نیکو و بدون توهین برخورد کنیم و این را بدانیم که توهین کردن نشانه یک انسان ضعیف و بی منطق است .
پی نوشت ها:
1. توبه / 10.
2. توبه / 125.
3. الأمالی (للطوسی)/النص/ ص528
4. فضائل أمیر المؤمنین علیه السلام/ص: 236.
5. کافی، ج2/ ص360.
6. نساء/ 86 .
7. حجرات/ 11.
8. الکافی (ط - الإسلامیة)، ج 2، ص: 361.
9. نهج البلاغه / خطبه 206
10. شرح الأخبار فی فضائل الأئمة الأطهار علیهم السلام/ ج 3/ ص: 586.
11. تفسیر نور/ ج 4 / ص 113 .
12. اسراء/ 23.
13. المحجه البیضاء، ج5، ص218

سیدعبدالحمید طباطبایی 

منبع : تبیان

صدای شیعه: نرم افزار مجموعه آثار سید مرتضی علم الهدی رحمه الله توسط مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی تولید و عرضه شد.

این نرم افزار با 29 عنوان کتاب در 49 جلد از آثار سید مرتضی علم الهدی و دیگر آثار مرتبط با ایشان در موضوعاتی همچون علوم قرآنی، عقاید شیعه امامیه، امامت، مهدویت، فقه، اصول فقه، حدیث و شعر هم اکنون در دسترس پژوهشگران و محققان قرار دارد.

تنزیه الأنبیاء، الشافى فى الإمامة، تلخیص الشافی، المقنع فی الغیبة، الملخص فی أصول الدین، الذخیرة فی علم الکلام، دفاع از تشیع، جمل العلم و العمل، شرح جمل العلم و العمل، الانتصار، مسائل الناصریات، إجماعات فقهاء الإمامیة، الذریعة إلى أصول الشریعة، رسائل الشریف المرتضى، أمالی المرتضى، الدیوان و ... از جمله کتب ارائه شده در این نرم افزار است.

همچنین این نرم افزار با بهره گیری از قالب کتابخانه لفظی نور نسخه 2.1، امکاناتی همچون امکان انتخاب فهرست درختی و گزینشی و ارتباط آنها با متن، به همراه قابلیت تطبیق دوسویه متن و فهرست، امکان محدود کردن دامنه متن و فهرست کتب به موارد دلخواه، امکان فهرست‌ سازی توسط علائم عمومی جهت تهیه فهرست های پویا و متنوع از کلمات، ارتباط واژگان متون برنامه با چند دوره لغت نامه با امکان دسترسی به ریشه و مشتق کلمات، قابلیت انتقال متن دلخواه به word، امکان دسترسی به اطلاعات مفیدی در باره نسخه شناسی هر یک از کتب و ... را در خود جای داده است.

این گزارش در باب شرح حال سید مرتضی می افزاید: این عالم بزرگوار بعد از درگذشت استادش مفید، زعامت دینى جامعه امامى را بر عهده گرفت. افزون بر این، وى مقام نقیب النقبایى طالبیان بغداد و حق حکم بر رد مظالم و امارت الحاج را برعهده داشت و همین مسئله، باعث ارتباط او با سه تن از خلفاى عباسى، به نام هاى «طائع» ( 363- 381 ق)، « قادر» ( 381- 422 ق) و« قائم» ( 422- 467 ق) شد.

گفتنی است، سید مرتضى از جامعیتى کم نظیر برخوردار بود؛ به گونه‏ اى که همگان بر فضل و دانش و بزگوارى وى اتفاق نظر داشتند. او با وجود تصدى مناصب حکومتى به مدت سى سال، از پرکارترین نویسندگان بود و تألیفات بسیارى در زمینه ‏هاى مختلف علمى از وى به جا مانده است.

محمد امیری نژاد/کارشناس حوزه

صدای شیعه: برای هر عاقلی روشن است که آدمی دارای دو ساحت است: درون و برون: ساحت برون مربوط به ظاهر و اعضاست و ساحت درون، مربوط به قلب. بعضی از کارهای خوب و بد را ما با اعضا و جوارح انجام می دهیم مانند نماز و روزه، یا دروغ و غیبت و... و بعضی را از طریق قلب مانند محبت و ایمان یا کبر و حسد و نفاق و...

جایگاه قلب در آیات

از آنجایی که به تعبیر روایات قلب انسان به منزله ی پادشاه و حکمران بدن است و هر آنچه را که قلب دستور دهد اعضا و جوارح انجام می دهند، قرآن به قلب توجه خاصی داشته و این دروازه ورود اعمال را در آیات زیادی مورد بررسی قرار داده است. گاهی می فرماید: «آنچه در دلهایتان است (مانند کفر، نفاق و ریا و..) چه آنها را آشکار سازید و چه پوشیده دارید، خداوند شما را به آنها محاسبه می فرماید» (بقره، 284). 
گاهی می فرماید: «خدا از آنچه دلهایتان کسب کرده شما را بازخواست خواهد فرمود». در آیه ای می فرماید: «در آن روز که مال و فرزندان سودى نمى بخشد، مگر کسى که با قلب سلیم به پیشگاه خدا آید!» (شعراء، 88 - 89). یعنی تنها دل سالم است که در قیامت دستگیر انسان است: «خدا بر دلها و گوشهاى آنان مهر نهاده و بر چشم هایشان پرده اى افکنده شده » (بقره، 7) و در جایی دیگر می فرماید: «اعمالشان چون زنگارى بر دلهایشان نشسته است» (مطففین، 14). 
این ها گوشه ای از تعبیراتی است که قرآن در مورد قلب و دل انسان بکار می برد.

ارتباط مداوم با دانشمندان و علماى صالح، خودسازى و تهذیب نفس، پرهیز از گناه و مخصوصا غذاى حرام، و یاد خدا کردن به انسان شرح صدر داده و قلب او را مانند آینه زلال و شفاف می کند

جایگاه قلب در روایات

امام هشتم علیه السلام می فرمایند: «همانا برای خداوند در میان بندگانش آئینه ای است و آن دل است، پس محبوب ترین دل ها نزد او صاف ترین و سخت ترین و نرم ترین آنهاست: در دین خدا سخت ترین دل باشد، و از گناهان پاکیزه ترین دل باشد و بر برادران ایمانی نازکترین دل باشد.» (نمونه معارف اسلام، ج 15، ص 185)
امام صادق (علیه السلام) می فرماید: «دل حرم خداست، پس در حرم خدا، غیر خدا را ساکن مکن». (بحار الانوار، ج 70، ص 25)
در بیانی امیرالمومنین (علیه السلام) می فرماید: «همانا این دلها ملول و افسرده می شود، همانطور که بدن ها خسته می شود، پس برای طراوت آنها در پی حکمت ها و دانش های نو و شگفت آور باشید». (نهج البلاغه، کلمات قصار، 89)
در روایتی دیگر می فرمایند: «آگاه باشید که همانا عامل تندرستی تن، تقوای دل است.

بیماری قلب چیست؟

قرآن تعبیراتی درباره ی بیماریهای قلب انسان دارد از قبیل: مرض، قصاوت و سنگینی، زنگار و ... که همه ی این ها دلایلی دارد که تبیین شده است. 
امام صادق(علیه السلام) فرمودند: پدرم [امام باقر] علیه السلام بارها می فرمود: هیچ چیز برای قلب زیان بارتر از گناه نیست، چه آن که قلب با گناه می آمیزد و بر گناه اصرار می ورزد تا آن که گناه بر قلب چیره می شود و سر انجام آن را وارونه می کند. (نمونه معارف اسلام، ج 15، ص 184)
انسانها در پذیرش حق و درک مطالب یکسان نیستند، بعضى با یک اشاره لطیف یا یک کلام کوتاه حقیقت را به خوبى درک مى کنند، یک تذکر آنها را بیدار مى سازد، و یک موعظه و اندرز در روح آنها طوفانى بپا مى کند، در حالى که بعضى دیگر شدیدترین خطابه ها و گویاترین دلائل و نیرومندترین اندرز و مواعظ در وجودشان کمترین اثرى نمى گذارد، و این مساله ساده اى نیست (تفسیر نمونه، ج 19، ص: 427). آنچه باعث زنگار گرفتن قلب و قساوت آن می شود، جهل و گناه و لجاجت و جدال و مراء وهمنشینى با بدان و فاجران و مجرمان و دنیاپرستى و هواپرستى است.(تفسیر نمونه، ج 19، ص 428)

درمان بیماری قلب

با تعبیراتی که در این روایت آمده می توان دریافت که قلب انسان دارای چند ویژگی است:
1. حرم الله است. 2. گناه بزرگترین بیماری قلب است. 3. پاکترین قلب ها، قلبی است که از گناه رهیده باشد 4. برای رهیدن از گناه باید در پی حکمت ها و دانش های نو و شگفت آور بود. 
قرآن بهترین راه چاره و درمان امراض قلب را در ذکر و یاد خدا خلاصه می کند و می فرماید: «آگاه باشید که با یاد خداوند دلها آرام می گیرد» (رعد- 28). براى به دست آوردن شرح صدر و رهایى از قساوت قلب باید به درگاه خدا روى آورد تا آن نور الهى که پیامبر وعده داده در قلب بتابد، باید آئینه قلب را از زنگار گناه صیقل داد و سراى دل را از زباله هاى هوا و هوس پاک کرد تا آماده پذیرایى محبوب گردد. (تفسیر نمونه، ج 19، ص 429) 
ارتباط مداوم با دانشمندان و علماى صالح، خودسازى و تهذیب نفس، پرهیز از گناه و مخصوصا غذاى حرام، و یاد خدا کردن به انسان شرح صدر داده و قلب او را مانند آینه زلال و شفاف می کند.

خانه تکانی دل

انسان باید از دنیای پیرامون خود عبرت بگیرد که عبرت گرفتن کار افراد عاقل و فهیم است. از درختان، کوه ها، دشت و صحرا و ... و فصول سال. 
بهار که می آید درختان از هر گونه کهنگی که در طول سال بر آنها نشسته است جدا می شوند، از برگ های کهنه و کدر، از کثیفی ها و آلودگی ها. صاف و پاکیزه می شوند مانند ظرفی که از ناپاکی ها خالی شده است. آماده می شوند برای دریافت زیبایی، طراوت و جلوه های زیبای الهی. ما هم از این روند طبیعت درس بگیریم و دل ها را با یاد خدا از هر چه ناپاکیست بشوییم. زنگارها را بزداییم و فصلی نو در اندازیم. تصمیم بگیریم که طراوت و شادابی دل را که شرط آن ذکر و یاد خداست، برای همیشه داشته باشیم و با دروغ و غیبت و دورویی و کینه به دل داشتن از دیگران باعث مردن و بی طراوتی و بی نشاطی دل نشویم.

کلام آخر

قلب دروازه ایست که هر آنچه انسان انجام می دهد باید از این دروازه بگذرد تا به عمل (چه خوب و چه بد) درآید. پس انسان برای رها شدن از بیماریهای قلب و آرام شدن آن باید که همیشه و همه جا به یاد و ذکر خدا مشغول باشد تا زنگارها زدوده شود و به حرم امن الهی تبدیل گردد.