صدای شیعه: مدیر مؤسس? فرهنگی تحقیقاتی امام موسی صدریادداشتی با موضوع "وحدت" منتشر کرد.
«حورا صدر» در این یادداشت، نه تنها امام موسی صدر را پیشگامِ وحدت اسلامی بلکه پیشگامِ گفت‌و‌گوی ادیان و پیشگامِ گفت‌و‌گوی میان انسان‌ها خوانده است.
متن کامل یادداشت دختر "رهبر ربوده شده شیعیان لبنان" را در زیر بخوانید:
امام موسی صدر پیشگامِ وحدت اسلامی است. باید به این جمله، جمله‌ای دیگر افزود: امام موسی صدر پیشگامِ گفت‌و‌گوی ادیان و بلکه پیشگامِ گفت‌و‌گوی میان انسان‌هاست، هم? انسان‌ها.
هرکس کارنام? فکری و عملی امام موسی صدر را بررسی کند، پی می‌برد که چقدر جای امام موسی صدر در میان ما و در منطق? بحرانزد? ما و در جهان پرتلاطم امروز خالی است و چقدر حضور او در این ایام پرفتن? جهان اسلام می‌تواند مشکل‌گشا باشد. چقدر جامع? ما به او و اندیش? او و رفتار و روش عملی او نیاز دارد. امروزه کار‌شناسانِ امور خاورمیانه و کشورهای اسلامی امام موسی صدر را رهبری مصلح و الگوی گفت‌و‌گو و تقریب می‌شناسند. خوب است بررسی کنیم که چرا امام موسی صدر به چنین شناسنامه‌ای شناخته میشود. در این خصوص چند نکته را می‌توان برشمرد:
1. اعتقاد عمیق قلبی و واقعی به همزیستی و وحدت اسلامی و همبستگی
براساس این اعتقاد قلبی است که امام برای ایجاد و تقویت این وحدت و همزیستی از هیچ کاری فروگذار نمی‌کند. نام? معروف او به مفتی اهل تسننِ لبنان یکی از مصداق‌های بارز این باور عمیق است. امام صدر پس از تأسیس مجلس اعلای شیعیان، نامه‌ای به مفتی اهل سنت، جناب شیخ حسن خالد، می‌نویسد و ایشان را به وحدت چندجانبه میان مذاهب مختلف اسلامی دعوت و راهکارهای عملی را هم پیشنهاد میکند و برای تحقق این درخواست اعلام آمادگی خود را برای برداشتن گام‌های عملی به شیخ حسن خالد ابلاغ میکند.
امام موسی صدر از حیث نظری معتقد است که اسلام مفهومی غیر از وحدت نیست و از این رو، وحدت اسلامی را تاکتیکی برای وضعیت خاص نمی‌داند، بلکه جوهر اسلام را وحدت میان مذاهب و ادیان می‌شناسد. برای مثال در مراسم آغاز روز? مسیحیان در کلیسای کاتولیک کبوشیین بیروت می‌گوید: «ادیان یکی بودند، زیرا در خدمت هدفی واحد بودند: دعوت به سوی خدا و خدمت به انسان و این دو، نمودهای حقیقتی یگانه‌اند و آنگاه که ادیان در پی خدمت به خویشتن برآمدند، میانشان اختلاف بروز کرد.» کسی که چنین اعتقادی دارد و معتقد است که ادیان الهی یکی هستند، به طریق اولی به وحدت مذاهب اسلامی اعتقاد دارد. گواه این اعتقاد یکی از فرازهای نام? امام صدر به جناب شیخ حسن خالد است. او می‌نویسد: «مبانی و بنیان‌های اسلام در اساس یکی است و امت واحده نیز در عقیده و کتاب و مبدأ و معاد با هم مشترک‌اند. بنابراین، چنین اشتراک گسترده‌ای اقتضا میکند که این امت در جزئیات نیز وحدت داشته باشند.» این دو نمونه از میان صدها سند متعدد است که نشان‌دهند? جوهر دیدگاه امام موسی صدر به وحدت ادیان و به‌ویژه، وحدت اسلامی است.
2. تجلی همیشگی اعتقاد عمیق به وحدت در عمل و رفتار امام صدر
ایشان در هم? شئونات زندگی و جامع? چندمذهبی لبنان، به‌ویژه در مقابله با مشکلات و بحران‌هایی که کشور را تهدید میکند، با رهبران و اندیشمندان مذاهب دیگر همفکری میکند و گاه همراه با آنان برای رفع مشکل و حل بحران پیشقدم میشود،؛ گاه با آنان مشارکت میکند؛ گاه از رهبران مذهبی دعوت میکند که گرد هم آیند و هم‌اندیشی و گفت‌و‌گو کنند و طرحی نو دراندازند؛ گاه سازمان یا هیئتی از همین رهبران تشکیل می‌دهد و دست به دست آنان حرکتی را آغاز میکند. یکی از درخشان‌ترین آنها هیئت یاری جنوب بود که با حضور رهبران هم? ادیان و مذاهب تشکیل داد و هدف آن ساختن جنوبی مقاوم در مقابل صهیونیستها بود. مصداق دیگر آن جنبش محرومان است که با همفکری و هماهنگی بیش از 199 شخصیت و صاحب‌نظر از همه ادیان و طوایف و مذاهب برای مبارزه با محرومیت و فقر و جهل و تبعیض، تأسیس شد.
3. راهکارهای درون‌دینی برای تحقق وحدت مسلمانان
راه و روش و راهکارهای امام صدر برای رفع آثار مخرب اختلاف و تفرقه و نیز ایجاد تقویت وحدت اسلامی در دو بُعد شکل گرفته است:
بُعد اول در میان شیعیان است. امام صدر با توجه به جایگاهی که در میان شیعیان دارد و تأثیری که بر جوانان آنان می‌گذارد، تلاش کرده است که آنان را از تعصب و افکار نابخردانه دور سازد. تمام سعی او همواره بر اعتلای سطح فرهنگی و اجتماعی و دینی جامعه متمرکز بوده است و آگاه‌سازی و روشنگری را یکی از وظایف خود می‌داند. او براساس این باور خود، در مجالس و سخنرانی‌های عمومی و خصوصی به وحدت و یک‌پارچگی و وفاق دعوت میکند و همه را از تعصب و اختلاف برحذر می‌دارد.
او به جوانان شیعه و اعضای جنبش محرومان توصیه میکند که هوشیار باشند و در دام فرقه‌گرایی نیفتند و اجازه ندهند که میان آنان و پیروان ادیان و مذاهب دیگر اختلاف و کینه و فاصله و کدورت و فتنه و درگیری رخ دهد. او آنان را دعوت میکند که رفتارشان گشوده و منفتح باشد و با دیگر پیروان مذاهب ارتباط برقرار کنند و با آنان همکاری کنند.
بُعد دوم این راهکار‌ها ناظر به فعالیت‌های امام در میان پیروان مذاهب دیگر است. امام صدر با توجه به اعتبار و مقبولیتی که در جهان اسلام دارد، از هر فرصتی برای همگرایی اسلامی استفاده میکند، بلکه فرصت‌ها را برای این امر خلق و ایجاد میکند. شایعات و خرافات و بدعت‌ها و نادرستی‌هایی را که به شیعه منتسب میشود، از چهر? تشیع می‌زداید و مبانی اسلامی مذهب شیعه را تبیین میکند و شیعه‌هراسی و نگرانی و خشم ناشی از آن را درمان میکند.
اکثر دشمنی‌ها بر اثر جهل آدمی از طرف مقابل شکل می گیرد . به میزانی که طرف دوم را بهتر بشناسیم، دشمنی کمتر میشود و احتمال دوستی بیشتر. هرقدر اطلاع و شناخت ما کمتر باشد، دشمنی عمیق‌تر میشود و شرایط برای فتنه‌انگیزی و سوء‌ظن و سوءتفاهم و موفقیت فتنه‌گران و وسوسه‌انگیزان فراهم‌تر میشود. بسیاری از فتنه‌های مذهبی ناشی از جهل طرفین از یکدیگر و سوءاستفاد? دشمن هردو طرف برای آتش‌افروزی میان آن‌هاست. امام این نکته را سال‌ها پیش دریافته و برای مقابله با آن راهبرد خود را ترسیم کرده است. ارتباط نزدیک، گفت‌و‌گو‌ها، همفکری و همکاری با رهبران اهل تسنن در جهان اسلام و اندیشمندان و استادان و روحانیون کشورهای گوناگون اسلامی و مردم آنها یکی از گام‌های اساسی او برای شناختن و شناساندن بیشتر و در نتیجه، کاستن از دشمنی و ترس‌ها و تقریب و وحدت و همکاری مسلمانان از هر مذهب است.
در همین پیوند شجاعانه دعوت همایش‌ها و هم‌اندیشی‌های جهان اسلام از جمله مجمع البحوث الإسلامیه و ملتقی الفکر الاسلامی و دیگر همایش‌ها را می‌پذیرفت تا از آن فرصت برای تبیین اندیش? اصیل شیعه و کاهش دشمنی‌ها و نگرانی‌ها استفاده کند.کتاب روح تشریع در اسلام آیین? بسیار خوبی است برای درک شیو? گفتوگویی امام موسی صدر، ادبیات او و اخلاق و رفتار او از یکسو، و احترام و علاق? علمای اهل تسنن به او، از سوی دیگر.
اگر او را نربوده بودند، چه بسا امروز آتش فتن? مذهبی در منطق? ما شعله‌ور نبود. ربودن امام موسی صدر و استمرار اسارت او فقط درد یا حسرت خانواده و یا شیعیان لبنان نیست. اسارت او فاجع? انسانی مستمر است که از شهریور 1357 تا به امروز ادامه دارد.
شاید تنها بعضی‌ها سال‌ها پیش گستر? این فاجعه را درک می‌کردند. اما امروز همه دریافته‌اند که غیاب امام صدر از صحن? معادلات منطقه نه‌تنها بر شدت تفرقه و اختلاف افزود و دامن? دشمنی‌ها و نگرانی‌ها را گسترده‌تر کرد، بلکه امکان داد که دشمنانِ دیرین، آتش نهفت? فتن? مذهبی را شعله‌ور‌تر کنند.
امروز، آنانی که امام را ربودند و آنانی که در این سال‌ها برای بازگرداندن وی سهل‌انگاری کردند و قدمی برنداشتند و آنان که برای نجات او توانا بودند و کاری نکردند، همه و همه، در هر قطره خونی که از مسلمانان ریخته میشود، شریک جرم قذافی‌اند و در شعله‌ور شدن فتنه‌ای که در آن مسلمانان یا مظلومانه کشته می‌شوند یا از روی جهل و تعصب وحشیانه و ظالمانه می‌کشند و سر می‌برند و زنان را در بازار می‌فروشند، سهیم هستند. یکی از اقدامات مهم برای خنثی کردن توطئ? دشمنان و کاستن از دشمنی‌های مذهبی و رسیدن به وحدت اسلامی نجات امام موسی صدر است.
